ประเพณีรดน้ำดำหัว วันสงกรานต์

ประเพณีรดนํ้าดําหัวผู้ใหญ่
เป็นประเพณีของไทย
อันสืบเนื่องมาจากประเพณีวันสงกรานต์
หรือวันขึ้นปีใหม่ของไทย
ที่แสดงถึงความเคารพนบนอบต่อผู้ใหญ่
หรือผู้ที่เคารพนับถือและผู้มีพระคุณ
เพื่อแสดงความกตัญญูพร้อมกับการขอขมา
และขอรับพรเพื่อเป็นสิริมงคลแก่ตัวเอง


เนื่องในวันสําคัญ เช่น วันขึ้นปีใหม่
หรือวันสงกรานต์ ์ของไทย ในเดือนเมษายน
"การดําหัว" คือการรดนํ้านั่นเอง
แต่เป็นคําเมืองทางเหนือการดําหัว
เรียกกันเฉพาะการรดนํ้าผู้ใหญ่ที่เคารพนับถือ
เป็นการขอขมาในสิ่งที่ได้ล่วงเกินไป

 

สิ่งที่ต้องนําไปในการรดนํ้าดําหัวก็คือ
นํ้าใส่ขันเงินใบใหญ่ ในนํ้าใส่ฝักส้มป่อย
โปรยเกสรดอกไม้และเจือนํ้าหอม
นํ้าปรุงเล็กน้อย

ถึงเวลารดนํ้าท่านผู้ใหญ่ก็จะสรรหาคําพูดที่ดี
ที่เป็นมงคลและอวยพรให้กับผู้ที่มารดนํ้าดําหัว

่สงกรานต์นี้ปีหนึ่งลูกหลานจะมารวมกัน
นำเอาของกินของใช้มาฝากบุพการี


แล้วเอาน้ำขมิ้นส้มป่อย น้ำอบ น้ำหอม
ดอกไม้ของกินของใช้ ไปมอบให้บุพการี



บุพการี ก็จะลูบผม
แล้วก็จะเอามือจุ่ม
แล้วสลัดใส่หัวของลูกหลานทุกคน
พร้อมกับกล่าวอำนวยอวยพรว่า
อยู่ดีมีสุขนะ
อยู่ชุ่มเนื้อชุ่มเย็นนะ 
อยู่ดีสบายให้ได้ร่ำได้รวยนะ
แล้วแต่็จะอวยพรให้

 

การดำหัวจึงเป็นประเพณีที่ดีงาม
เรื่องการดำหัวนี้เป็นวิธีการที่
เฉลียวฉลาดของนักปราชญ์ล้านนา
ที่ต้องการโน้มน้าวจิตใจของบรรพชน

 


ไม่เพียงเท่านั้น ยังน้อมจิตใจของอนุชน
ก็คือลูกหลานสมัยใหม่นี้ให้เห็นดีเห็นงาม
มีจริยธรรมอันงดงาม
สืบต่อไปเป็นนิรันดร์กาล

 

วันนี้ ปี 2554 ไม่มีคุณย่าแล้ว
หลาน ๆ จึงรดน้ำ ดำหัวเสื้อผ้าและภาพถ่ายคุณย่าแทน